Het Chinese Nieuwjaar is de belangrijkste Chinese feestperiode die zich kenmerkt door maaltijden met de familie, de kleur rood, lampionnen en veel vuurwerk. De eerste dag valt ieder jaar op de tweede of derde nieuwe maan na de zonnewende, wat meestal eind januari of in februari is. Het feest duurt daarna nog 15 dagen, waarbij ook de laatste dag weer belangrijk is. In China zelf wordt het Chinese Nieuwjaar 春节 (chūnjíe) genoemd wat Lentefestival betekent.
In 2024 valt het Chinese Nieuwjaar op zaterdag 10 februari . Volgens de Chinese kalender begint in 2024 het jaar van de draak. Het nieuwjaarsfestival duurt in 2024 van 9 februari tot 15 februari.
Hoe wordt het gevierd?
Het Chinese Nieuwjaar is in de eerste plaats een familiefeest. Alle leden van de familie komen dan bij elkaar in het huis van het oudste familielid. Voor sommige Chinezen die in de grote steden werken is dit de enige tijd van het jaar dat ze hun familie zien. Een belangrijk feest dus. Het begint met de familiemaaltijd op de eerste dag van het Chinese Nieuwjaar. Nu zijn er in China veel regionale verschillen, maar ten noorden van de Yangtze staan jiaozi (饺子) steevast op het menu. In het zuiden eet men juist graag de gestoomde cake niangao (年糕).
China is een land waar aanzien belangrijk is en dat geldt helemaal tijdens het Chinese Nieuwjaar. De meeste Chinezen kopen dan nieuwe en bij voorkeur wat duurdere kleding. Ook gaan ze nog even naar de kapper. Verder wordt je geacht je familieleden te vertellen over de grote successen die je behaald hebt. Jongere Chinezen krijgen vragen van oudere generaties over wanneer er nieuw nageslacht en dan bij voorkeur een jongetje komt. Gelukkig voor deze jongere Chinezen zijn deze vragen ’s avonds niet meer te horen.
Het vuurwerk knalt in China namelijk veel harder dan in Nederland. Het is een prachtig spektakel om te zien, maar ook zul je je verbazen hoe veel Chinezen volledig roekeloos met het vuurwerk omgaan. Pas dus op als je China tijdens het Chinese Nieuwjaar bezoekt! Ze gooien het vuurwerk zo uit het raam van hun appartement.
Nadat het geknal verstomd is, worden de overige dagen gebruikt om andere familieleden te zien. Getrouwde vrouwen zoeken bijvoorbeeld hun eigen ouders op. Ook worden er er op deze dagen tempels bezocht. De laatste dag, het Lantaarnfeest, is tenslotte de afsluiting van het Chinese Nieuwjaar. Op deze dag hangen Chinezen een rode lantaarn voor hun deur. Doordat deze dag meestal buiten de wettelijke feestdagen valt, is het Lantaarnfeest wat minder belangrijk geworden. Veel families hangen de lantaarns daarom al eerder op.
Rode enveloppen en versieringen
Hoewel je er als buitenstaander weinig van meekrijgt, vormen rode enveloppen met geld een belangrijk onderdeel van het Chinese Nieuwjaar. Of je rode enveloppen uitdeelt of ontvangt hangt af van je positie in de familie. Getrouwde, werkende familieleden moeten geld geven, terwijl kinderen en ouderen geld mogen ontvangen.
Wat je als buitenstaander juist wel meemaakt zijn de versieringen. Op veel deuren zul je rode Chinese tekens zoals 福 (fú) wat voorspoed betekent zien staan. Ook kun je grote versieringen in de vorm van het betreffende dier uit de Chinese dierenriem verwachten. Zo is 2020 het Jaar van de rat, wat betekent dat je in winkelcentra, op openbare pleinen en langs de straat grote, soms erg leuke afbeeldingen van ratten ziet.
Achtergrond van het Chinese Nieuwjaar
De festiviteiten van het Chinese Nieuwjaar gaan terug naar de eeuwenoude legendes van de Nian. Dit was een mythologisch en mensenetend beest dat ieder begin van het jaar de dorpen afspeurde naar kinderen. Na verloop van tijd kwamen de Chinezen erachter dat de Nian bang was voor de kleur rood en voor luide knallen. Dit verklaart de traditie van rode lampions, rode versieringen en natuurlijk het vuurwerk tijdens het Chinese Nieuwjaar.
Tijdens het Chinese Nieuwjaar naar China
Ga je tijdens het Chinese Nieuwjaar naar China? Denk er dan aan dat veel winkels en ook sommige Chinese bezienswaardigheden tijdens de wettelijke vakantiedagen gesloten zijn. Verder is door China reizen in deze periode nauwelijks mogelijk. Veel Chinezen reizen dan zelf van de grote stad naar het platteland en weer terug. Treinen en vliegtuigen zitten dan overvol. Wat je wel kunt doen is tijdens deze periode niet door China reizen, maar het enkel bij een korte vakantie in een van de steden met rechtstreekse vluchten vanuit Europa houden. Het is dan opvallend rustig want veel inwoners zijn de stad uit, dus je kunt alles op je gemak verkennen. Ook krijg je toch nog iets mee van de sfeer van het Chinese Nieuwjaar.
