Iedereen kan met eetstokjes eten en hoewel je het uiteindelijk moet leren door het te doen, zullen wij je wat op weg helpen. Ook kun je hier iets lezen over de tafelmanieren met betrekking tot stokjes en wat over de stokjes zelf.
De eetstokje uitpakken
Laat ik maar bij het belangrijkste beginnen: de stokjes. Er verschillende soorten en maten, maar in de meeste Chinese restaurants zul je iets aantreffen zoals op de foto hieronder. Dit zijn wegwerp-stokjes.
Inderdaad, de stokjes zitten aan elkaar vast. Dit is hoe Chinezen laten zien dat de stokjes nog niet eerder gebruikt zijn. Het is namelijk de bedoeling dat je ze zelf breekt zodat je niet één maar juist twee stokjes hebt.
Als je het niet zo hebt op vuiligheid in je maag, zorg dan dat je je handen gewassen hebt voordat je de stokjes breekt zoals op de foto. Van een hele dag in Beijing de toerist uithangen worden je handen namelijk niet schoner, en laat je nou net het gedeelte waarmee je het voedsel naar je mond brengt met je vingers moeten vastpakken om de stokjes van elkaar los te maken.
De eetstokjes vasthouden
Daarna volgt het lastigste gedeelte, de stokjes vasthouden. Eetstokjes hebben altijd twee verschillende uiteindes. Het ene uiteinde is wat dikker en vierkant en het andere dunner en rond van vorm. Je pakt de stokjes vast bij het vierkante uiteinde, met de ronde uiteindes wordt het voedsel gepakt.
Begin altijd met één eetstokje, die je tussen je duim en je ringvinger klemt. Pak daarna met je vrije hand het andere stokje en leg deze vervolgens tussen je duim, wijsvinger en middelvinger zoals op de foto hierboven.
Het beste kun je de stokjes ergens aan het eind vasthouden, omdat je dan kracht hoeft te zetten. Zorg er ook voor dat je bij je hand flink wat ruimte tussen de stokjes hebt, want anders wordt het erg lastig eten.
Wat veel mensen in het begin moeilijk vinden is de punten van de stokjes naar elkaar toe te brengen. Als dit nog niet lukt is het niet zo erg. Je zult merken dat het namelijk makkelijker is iets vast te pakken dan het is de punten van de stokjes zonder iets er tussen naar elkaar toe te brengen. Als je eenmaal wat voedsel vast hebt, lukt het vaak wel dit ook vast te houden en daarna naar je mond te brengen.
Als je nog nooit met stokjes gegeten hebt is het aan te raden te oefenen voordat je naar China vertrekt. Op de website chopstickx.nl vind je een uitgebreid assortiment aan eetstokjes. Koop daar zelf alvast een paar stokjes en probeer het een paar keer tijdens het avondeten. In het begin zal het erg lastig zijn, maar je zult merken dat het na een week al heel aardig gaat. Mes en vork zijn in de meeste restaurants in Beijing namelijk niet beschikbaar en het zou zonde zijn als je van veel Chinese maaltijden niet kunt genieten omdat je pas tegen de tijd dat je weer terug naar Nederland gaat met stokjes om kunt gaan.
Tafelmanieren
In tegenstelling tot wat veel mensen denken zijn Chinese tafelmanieren helemaal niet zo verfijnd en elegant. Wees niet bang dat je iets verkeerds of beledigends doet als je met stokjes aan tafel zit. Uiteindelijk is het doel van eten voedsel binnenkrijgen en hoe je dat doet maakt de meeste Chinezen niet zoveel uit. Zelf doen ze hun mond niet dicht tijdens het eten, spugen ze op tafel en gooien ze het eten dat ze niet lekker vinden gewoon op de vloer van het restaurant. De kans is groot dat als je gewoon normaal doet je veel netter aan tafel bent dan de gemiddelde Chinees. Toch zijn er een aantal dingen om rekening mee te houden.
Ten eerste, en dit is ook in je eigen voordeel, als je bijvoorbeeld eten in een kom hebt en je vind het lastig eruit te pakken met de stokjes, dan kun je ook met je ene hand de kom vastpakken en naar je lippen brengen, je mond vervolgens wijd opensperren en dan met de stokjes in de andere hand alles zo naar binnen schuiven. Dit is niet onbeleefd. Chinezen doen het om de haverklap. Het meeste Chinese voedsel leent zich verder erg goed om met stokjes te eten. Vrijwel alle maaltijden bestaan uit kleine stukjes die je eenvoudig met stokjes op kunt pakken. Met noodles kun je er enkele in je mond brengen en vervolgens afbijten. De rijst in China is altijd kleverige rijst waarvan je eenvoudig wat kunt afpakken. Soms is het voedsel echter te groot om met eetstokjes op te pakken, bijvoorbeeld bij de jiaozi. In dat geval kun je of met je handen eten, of in elke hand één stokje nemen, die in het broodje prikken en het zo in kleinere stukjes scheuren.
Overigens heb je in China vaak een klein bordje voor jezelf en eventueel ook een kom rijst, terwijl in het midden van de tafel enkele grotere borden met daarop je voedsel staan. Het is de bedoeling dat iedereen aan tafel er van eet. Je neemt dan af en toe wat dat je op je eigen kleine bordje legt, naar wens saus erbij doet en zo opeet. Het is in China trouwens ook vrij normaal andere mensen met jouw stokjes voedsel in de mond te stoppen. “Hier, moet je dit eens proeven”, zeggen ze dan en voordat je het weet heb je stokjes van een Chinees achter in je mond.
Tenslotte, veel dingen die met mes en vork onbeleefd beschouwd worden zijn dat ook met stokjes. Wijs er niet mee, sla er niet mee op je bord, en steek ze ook niet rechtop in je voedsel. Als je dat laatste doet dan denken Chinezen namelijk dat je bezig bent met een ritueel om de doden te eren.
Over stokjes
Chinezen komen graag met hele verhalen aanzetten hoe, in tegenstelling tot het koude staal dat wij gebruiken om ons eten in stukken te scheuren, hun stokjes een uitdrukking zijn van hun verfijnde beschaving. De realiteit is natuurlijk dat hun eetgerei weinig verschilt van de stukjes bamboe waarmee ze duizenden jaren geleden hun voedsel ook al naar binnen werkten. Het Chinese teken voor eetstokjes (筷) betekent dan ook niets meer dan snel bamboe, er op duidend dat het eten met deze stukjes bamboe erg snel gaat.
Vandaag de dag worden de meeste eetstokjes nog steeds van bamboe gemaakt. Toch zijn er tussen de stokjes die je in de restaurants aantreft nogal wat verschillen. Het meest voorkomend zijn de stokjes zoals op de foto’s hierboven. Deze zijn wat buigzaam en niet al te glad, waardoor voedsel oppakken hiermee erg makkelijk gaat. In de wat duurdere restaurants zul je echter al snel langere en gladdere stokjes aantreffen die hergebruikt worden. Soms zijn ze van hout, maar soms ook van plastic. Het is hiermee wat lastig eten omdat veel voedsel tussen de stokjes door glijdt. Mocht je overigens een keer een Koreaans restaurant in Beijing binnenlopen, dan zul je vaak metalen eetstokjes naast je bord vinden. Deze zijn nog veel lastiger om mee te eten.
